زبان گفتاری رادیو

زبانگونه های گفتاری در رادیو به دو دسته متفاوت تقسیم می شوند:

1- گونه های داستانی و نمایشی که ساختارهای هنری و شکلی کاملاً طراحی شده و پیش ساخته دارند

2- گونه هایِ ارتباطی عوامل برنامه (گوینده، گزارشگر،...) یا به عبارتی، زبان صحبت کردن و سخن گفتن در برنامه های رادیو که معمولاً حالت بداهه دارد و برنوشته ای مبتنی نیست.

زبان گفتاری رادیو نیز نظیر زبانهای نوشتاری (رسمی) و نوشتاری-گفتاری (نیمه رسمی) بسته به نوع برنامه و درجه رسمیت موقعیت، صورتهای گوناگونی پیدا می کند. مثلاً زبان گفتگو در میزِگرد سیاسی با زبان گفتگو در برنامه خانواده و نیز در برنامه های سرگرم کننده یکی نیست.

این گونه ها از حیث واژگان و ساخت دستوری و از جنبه آوایی و میزان شکستگی با هم فرق دارند.

زبان گفتاری در رادیو از یک سوی به گونه نیمه رسمی (نوشتاری-گفتاری) و از سوی دیگر به محاوره طبیعی (زبان مردم) منتهی می شود. اما گونه ای که در کانون این طیف قرار دارد پربسامدترین گونه گفتاری در رادیو است که ما آن را محاوره رسمی یا "محاوره رادیویی" می نامیم.

"محاوره رادیویی": گونه گفتاری زبان معیار فارسی (یعنی زبان تحصیل کرده های طبقه متوسط و بالای شهر تهران)

زبان گفتاری در رادیو، هر چند از سنخ محاوره است اما اندک تفاوتی نیز دارد.

زبان محاوره تنها به گفتار خود مردم محدود می شود. به عبارتی، این زبان به محیط طبیعی خود وابسته است و با زبان مقابل میکروفن که زبان مقیدی است فرق دارد.

عوامل رادیو در موقعیت های مختلف ارتباطی عموماً سعی می کنند رفتار زبانی ِ منضبط و سنجیده ای از خود نشان دهند. بویژه آنکه این رفتار به منزله جنبه ای از شخصیت و منش اجتماعی آنان در معرض قضاوت مخاطب قرار دارد و در عرف رسانه نیز نموداری از اقتدار و شایستگی حرفه ای آنان تلقی می شود.

منبع: وبلاگ مجری3