ایده نمایشنامه
برای یافتن یک ایده مناسب، به شش طریق میتوان عمل کرد:
۱- میتوانید از زندگی خودتان ایده بگیرید
به طور حتم هر کدام از شما در زندگی با مسائلی روبرو شده اید که در ظاهر یک اتفاق ساده به نظر می آید؛ ولی اگر به عقب برگردید و آن حوادث و مشکلات را بررسی کنید، متوجه می شوید که میتوان از میان آنها یک متن نمایشی خوب تهیه کرد. تجربیات شما در زندگی می تواند الگوی مناسبی برای نوشتن نمایشنامه باشد.
شما به عنوان نویسنده باید در همه حوادث دقت کنید. چرا که در پشت بسیاری از حوادث زودگذر، مسائلی وجود دارد که میتواند طرح یک داستان را برای شما فراهم نماید. فقط کافی است از کنار هیچ حادثه ای در زندگی ساده نگذرید. یک نویسنده میتواند از زندگی انسانها ایده های مناسبی بگیرد، به شرط این که به همه چیز اهمیت دهد و خود را در هر حادثه ای سهیم بداند
2- تجدید نظر در حوادث و اتفاقات
با یک حادثه به دو صورت می توان برخورد کرد.
اول: آنچه را که هست و اتفاق می افتد، میبینید و سپس عین آن واقعه را بازگو میکنید.
دوم: شما واقعه را میبینید، اما میگویید بهتر بود به صورت دیگری اتفاق می افتاد. این «بهتر بود» ها از اعتقادات و آرزوهای ما سرچشمه میگیرد. قسمت اعظم کار یک هنرمند این است که دیدگاه خود را نسبت به مسائل با اعتقادات و آرزوهایش بیامیزد. دیگر اینکه هر حادیه ای را از طریق احتمالات مختلف بررسی کند تا بهترین و مناسبترین شکل آن را بیابد.
2- گرفتن ایده از انسانها
گاهی
ممکن است یک نفر توجه شما را جلب کند. هرکدام از خصوصیات یک فرد
ممکن است نظر شما را به خود جلب کند و از آن ایدۀ نمایشی بگیرد. برای مثال شما با
آدمی روبرو میشوید که بسیار ساده اندیش است. اگر
او را در مقابل یک آدم دروغگو و ریاکار قرار دهید چه حادثهای رخ خواهد داد؟
هنگامی که از شخصیتی ایده میگیرید، در مقابل او، شخصیتی متضاد قرار دهید. حال میتوانید
این شخص را در خیال خود فرض کنید. خواه وجود داشته باشد خواه نداشته باشد. همانطور
که گفته شد تئاتر صحنۀ نمایش انسانها در شرایط خاص است. برای برجسته نمودن شخصیت
نمایشنامه باید او را در یک موقعیت استثنایی قرار دهید تا آنچه را که میخواهید
بگویید شکل نمایشی بیابد. ممکن است افراد را در شرایط عادی نتوان شناخت اما زمانی
که در یک شرایط خاص قرار بگیرند هر کدام ماهیت خود را نشان میدهند بنابراین در
موقعیت خاص هرکس متناسب با توان، روحیه، اخلاق و اعتقاد خود عمل میکند البته باید
در نظر داشت که موقعیت استثنایی بدون وجود دو نیروی متضاد معنی ندارد.
-4گرفتن ایده از زندگینامه ها و شرح احوال
یکی از منابع مهم که میتوان برای نوشتن نمایشنامه از آن ایده گرفت شرح حال و زندگی بزرگان تاریخ است. این کار باید با احتیاط و مطالعۀ دقیق انجام بگیرد. شما در نوشتن یک نمایشنامه که شخصیتهای آن زادۀ فکر خودتان است، آزاد هستید و میتوانید هر خصوصیتی را که مورد نظرتان است به او بدهید اما در مورد شخصیت تاریخی به رعایت آنچه در تاریخ ثبت شده مقید هستید.
البته این سخن بدان معنا نیست که مانند یک مورخ، موضع بی طرفی داشته باشید چرا که شما مانند دوربین عکاسی نیستید. برای دوری از این حالت میتوانید فکر و عقیدۀ خودتان را هم در کار دخالت دهید بدین طریق که با شناخت کامل زندگی آن شخصیت، پی به هویت و چگونگی ماجراهای زندگی او ببرید، بعد از تحلیل آن، نتیجه گیری کنید در واقع با این نتیجه گیری موضع خود را مشخص کرده اید.
5-گرفتن ایده از داستانها، حکایتها، افسانهها و …با خواندن کتابهای داستان، رمان، حکایت و افسانه ها و یا با شنیدن آنها نیز میتوانید برای نوشتن ایده بگیرید. گاهی اتفاق میافتد که چند نفر رمانی را خوانده و هر کدام برداشت خاصی کرده اند. در هنگام نوشتن نمایشنامه استنباط خود شما از داستان بیشتر از چه چیزی اهمیت دارد. دیگر اینکه داستانی برای نمایشنامه شده مناسب است که در آن لااقل دو شخصیت، نیرو یا فکر در مقابل یکدیگر قرار گیرند. یعنی تضاد عنصر اساسی در نمایشنامه میباشد.
6- گرفتن ایده از طریق مطالعۀ حوادث در روزنامه ها و مجلاتصفحۀ حوادث و یا خبرهای مختلف در روزنامه ها و مجلات میتواند در پیدا کردن ایده به شما کمک کند. در ظاهر، نوشتن از روی این حوادث کار آسانی است اما .اقعاً چنین نیست. خطر بزرگی که برای یک نویسنده وجود دارد این است که کارش به صورت خبرهای روزنامها ی در آید. قبل از هر چیز دربارۀ حادثه ای که انتخاب کرده اید، تحقیق کنید و از درستی آن مطمئن شوید، پس آن را تحلیل کنید. یک هنرمند و یا نمایشنامه نویس خوب، هیچ وقت با حوادث سطحی برخورد نمیکند بلکه دربارۀ آن فکر میکند، تحقیق میکند و سپس از دل آن حادثه یک تجربه بزرگ بشری و متناسب با اعتقاد و دیدگاه خود ارائه میدهد.
منبع: گروه نمایشی (تئاتر) چهارسو