وظایف اجتماعی وسایل ارتباطی
نظریه های متعددی درباره وظایف اجتماعی وسایل ارتباطی وجود دارد که در این مبحث، جمعبندی آنها را ارائه میدهم:
1- وظیفه خبری: وظیفه و نقش اساسی وسایل ارتباطی، انتشار خبر رویدادهای اجتماعی است.
2- وظیفه آموزشی
3- وظایف راهنمایی و رهبری: نقش رهبری کننده وسایل ارتباطی و تأثیر آنها در بیداری و ارشاد افکار عمومی، روز به روز بر اهمیت آن افزوده میشود. مطبوعات در دو قرن گذشته در مبارزات آزادیخواهی ملل جهان تأثیر قاطع داشته اند و در میدان مبارزات برای طرد استبداد و کسب دموکراسی، از سلاح های برنده سیاسی بوده اند. جالب است بدانید یکی از روزنامه های فارسی زبان که در هند چاپ میشده است، نقش اساسی در قضیه مشروطه داشته است.
در نظام های دموکراسی، روزنامهومجلهها، رادیوها و تلویزیونها و سینماها میتوانند در راه گسترش ارتباط بین رهبری کنندگان و رهبری شوندگان خدمات مهمی انجام دهند.
در نظام های استبدادی و دیکتاتوری نیز وسایل ارتباطی معمولا به ابزارهای تحمیل قدرت و اقناع مردم تبدیل میگردند.
4- وظایف تفریحی
5- وظیفه پرورش: کوشش های آموزشی در جهت تعلیم و تربیت انسان که به سه نوع تقسیم میشوند:
1- پرورش اندیشهها و احساسات: انتقال منظم ارزشها به افراد
2- پرورش عقاید: جلب ایمان افراد و ایجاد اعتقادها و آرمانهای عمومی
3- پرورش حرفهای: کوشش در تربیت افراد و آماده ساختن آنان برای انجام کارها و حرفههای اجتماعی ------------> تمدن نوین اسلامی
6- بیان (ایجاد ارزش): کمک به ایجاد ارزش ها و نقشهای اجتماعی برای معرفی فرهنگ و تمدن و افکار و عقاید و رفتارهای انسانی، که به صورت های زیر صورت میپذیرد:
1- معرفی فرهنگ و تمدن: ایجاد ارزشها و اثرهایی که جزء میراث تمدن و فرهنگ اجتماعی قرار میگیرند. ------------> آداب و رسوم(میهمان نوازی،برگزاری مراسمات و ..)، اخلاق، خوراک و پوشش، نوع زندگی و ...
2- تشریح ایدئولوژی های جاری: ایجاد ارزشها و اثرهایی که با رویدادها و فعل و انفعال های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جاری ارتباط نزدیک دارند. -------------> ارزشهای مورد توجه در شرایط اقتصاد مقاومتی و تحریم های ظالمانه
3- استدلال: تشریح و توجیه مطالب و مسائل به منظور تغییر نظرات خوانندگان، شنوندگان یا بینندگان - با هدف تغییر کامل نظریات افراد یا فقط ایجاد تزلزل فکری.
7- وظیفه تبلیغی (اجبار/القای اعتقاد): به منظور تحمیل غیرمستقیم و نامرئی عقاید و روشها و رفتارهای اجتماعی و تغییر غیرمستقیم و نامرئی روحیات و اعتقادات عمومی صورت میگیرد. این کار به دو شکل صورت میگیرد:
1- تبلیغ تجاری: به منظور کسب منافع مالی صورت میگیرد.
2- تبلیغ سیاسی: برای نیل به مقاصد خاص سیاسی تحمیل میشود.